Feiten en context

Sinds 1 juli 2023 is de woonmaatschappij Thuisrand opgestart in het werkingsgebied Antwerpen-Zuidrand.

Met de vorming van deze nieuwe woonmaatschappij zal op 1 januari 2024 ook een nieuw toewijsmodel in werking treden. De Vlaamse overheid schetste een breed kader waarmee de toewijzingsraden van de woonmaatschappijen aan de slag gaan om tot een concrete invulling te komen.

De woonmaatschappij neemt het initiatief om een toewijzingsraad op te richten. Alle gemeenten van het werkingsgebied zijn vertegenwoordigd in de toewijzingsraad, aangevuld met relevante huisvestings- en welzijnsactoren uit het werkingsgebied van de woonmaatschappij. De woonmaatschappij zit de toewijzingsraad voor.

De samenstelling en aantal vertegenwoordigers van de toewijzingsraad voor woonmaatschappij Thuisrand zal er als volgt uitzien:

●        de lokale besturen Aartselaar, Borsbeek, Boechout, Edegem, Hove, Kontich, Lint en Mortsel: 8 vertegenwoordigers;

●        het Centrum Algemeen Welzijnswerk (CAW) Antwerpen: 1 vertegenwoordiger;

●        Zorggroep Multiversum: 1 vertegenwoordiger;

●        het Agentschap Opgroeien: 1 vertegenwoordiger;

●        Woonmaatschappij Thuisrand: 2 vertegenwoordigers.

Om afspraken te maken over specifieke toewijzingsregels die lokaal zullen worden toegepast heeft woonmaatschappij Thuisrand een werkgroep toewijzingsraad samengeroepen die een ontwerp van toewijzingsreglement opgemaakt heeft op basis van het nieuwe regelgevend kader.

Deze werkgroep toewijzingsraad van woonmaatschappij Thuisrand bestond uit vertegenwoordigers van: de lokale besturen, woonmaatschappij Thuisrand en de welzijnsactoren CAW Antwerpen, zorggroep Multiversum en agentschap Opgroeien. De werkgroep organiseerde vier werksessies op 27 juni 2023, 29 augustus 2023, 21 september 2023 en 17 oktober 2023.

Het ontwerp van toewijzingsreglement wordt nu voorgelegd aan de gemeenteraden van de gemeenten binnen het werkingsgebied Antwerpen-Zuidrand.

Lokale besturen kunnen het ontwerp van toewijzingsreglement goedkeuren zoals het is of bepaalde aanpassingen doorvoeren en goedkeuren.
Hierbij is lokaal maatwerk door de gemeenten mogelijk voor enerzijds het instellen van een strengere lokale bindingsvoorwaarden (pijler 1) en anderzijds voor het afbakenen van specifieke doelgroepen (pijler 3). 

Daarnaast schrijft de regelgeving ook voor dat de woonmaatschappij de gemeenten op de hoogte brengt van de beslissingen met betrekking tot de versnelde toewijzingen (pijler 2).

De gemeenteraad kan echter het ontwerp van toewijzingsreglement enkel amenderen voor wat betreft de strengere woonbinding en de specifieke doelgroepen.

De woonmaatschappij integreert alles in de finale versie van het toewijzingsreglement. Het toewijzingsreglement zal gelden voor de toewijzing van sociale huurwoningen in het werkingsgebied.

Argumentatie

Keuzes pijler 1: standaardtoewijzingen op basis van lokale binding en chronologie:

De werkgroep toewijzingsraad van woonmaatschappij Thuisrand heeft ervoor geopteerd om geen strengere lokale woonbinding op te nemen. De Vlaamse absolute voorrangsbepaling op vlak van lokale binding is al een grote verstrenging ten opzichte van de huidige regeling.

Lokale binding wordt vanaf 1 januari 2024 decretaal omschreven als de afgelopen tien jaar minstens vijf jaar onafgebroken in de gemeente gewoond hebben waar de toe te wijzen woning ligt. Momenteel geldt in Boechout als lokale bindingsvoorwaarde de voorbije tien jaar, drie jaar in Boechout gewoond te hebben.

Na analyse van de huidige wachtlijst van woonmaatschappij Thuisrand blijkt dat door het toepassen van de strengere Vlaamse lokale woonbindingsvoorwaarde gemiddeld 25% minder kandidaten in aanmerking komen voor deze voorrangsregel. Indien er nog een verstrenging van de lokale binding zou worden opgelegd, bijvoorbeeld de afgelopen vijftien jaar tien jaar onafgebroken in de gemeente hebben gewoond, dan komen er gemiddeld 60% minder kandidaten in aanmerking voor de voorrangsregel van lokale binding.

De werkgroep toewijzingsraad van woonmaatschappij Thuisrand heeft bij consensus beslist om een voorrangsbepaling op te nemen in het toewijzingsreglement voor kandidaat-huurders met een langdurige woonbinding met het werkingsgebied. Deze voorrangsbepaling zal toegepast worden in alle gemeenten van het werkingsgebied van de woonmaatschappij.

Deze voorrangsregel komt op de tweede plaats, na de langdurige woonbinding met de gemeente.

Samengevat: op basis van voorliggend ontwerp van toewijzingsreglement zal woonmaatschappij Thuisrand bij de standaardtoewijzingen (pijler 1) en de toewijzingen aan een specifieke doelgroep (pijler 3) achtereenvolgens rekening houden met:

1. De kandidaat-huurder die in een periode van de laatste tien jaar vóór de toewijzing minstens vijf jaar ononderbroken inwoner is of geweest is van de gemeente waar de toe te wijzen woning ligt (zijnde de langdurige woonbinding);
2. De kandidaat-huurder met langdurige woonbinding met het werkingsgebied;
3. De kandidaat-huurder die mantelzorg verleent aan of mantelzorg ontvangt van één of meer personen die woont/wonen in de gemeente waar de toe te wijzen woning ligt.
4. De chronologische volgorde van de inschrijvingen in het centraal inschrijvingsregister.
    

Keuzes pijler 2: versnelde toewijzingen voor kandidaat-huurders met een bijzondere nood of zich in precaire omstandigheden bevinden:

De werkgroep toewijzingsraad maakte afspraken over de versnelde toewijzingen voor kandidaat-huurders met een bijzondere nood of die zich in precaire omstandigheden bevinden (pijler 2). Deze zijn vastgelegd in het 'intern huurreglement - pijler 2', opgenomen als bijlage bij dit besluit.

Voor de periode van 1 januari 2024 tot 31 december 2024 werd het contingent vastgelegd op basis van het aantal toewijzingen in de periode 2019-2023. Het contingent voor 2024 bedraagt 34 toewijzingen. De verdeling van het percentage over de doelgroepen werd als volgt afgesproken:

●        Kandidaat-huurder die dak- en thuisloos is of dat dreigt te worden (toewijzing via CAW Antwerpen): 6 plaatsen;

●        Kandidaat-huurder die als jongere met begeleiding zelfstandig woont of gaat wonen (toewijzing via agentschap Opgroeien): 6 plaatsen;

●        Kandidaat-huurder met een geestelijk gezondheidsprobleem die zelfstandig woont of gaat wonen (toewijzing via zorggroep Multiversum): 6 plaatsen;

●        Kandidaat-huurder die in slechte huisvesting woont (toewijzing via het lokaal bestuur): 4 plaatsen;

●        Kandidaat-huurder die zich in bijzondere omstandigheden van sociale aard bevindt: 4 plaatsen.

De afspraken rond begeleiding zijn opgenomen in bijgevoegd intern huurreglement pijler 2 (pagina 3). Met het oog op het behoud van de sociale huurwoning wordt de aanwezigheid van een professioneel netwerk rondom een kwetsbaar persoon als een meerwaarde gezien.

Bij inhuring zal een begeleidingsovereenkomst opgemaakt worden tussen de huurder, welzijnspartner/OCMW en woonmaatschappij Thuisrand.

Keuzes pijler 3: toewijzingen aan specifieke doelgroepen:

Gemeenten kunnen autonoom beslissen over het afbakenen van specifieke doelgroepen en het aantal woningen dat de gemeente wil voorbehouden of bij voorrang wil toewijzen.

Maximaal één derde van het totaal aantal sociale huurwoningen in de gemeente kan bij voorrang worden toegewezen aan of voorbehouden worden voor specifieke doelgroepen.

De werkgroep toewijzingsraad koos ervoor om de reeds bestaande doelgroepenplannen in het werkingsgebied te behouden en geen nieuwe doelgroepen op te nemen. Opportuniteiten kunnen steeds besproken worden in de toewijzingsraad en indien nodig kan het toewijzingsreglement aangepast worden.

Binnen het werkingsgebied Antwerpen-Zuidrand zijn volgende doelgroepen opgenomen in het toewijzingsreglement:

●        Kandidaat-huurder vanaf 65 jaar in Borsbeek, Edegem en Lint

●        Kandidaat-huurder met een geestelijke gezondheidsproblematiek in Boechout en Mortsel

●        Kandidaat-huurder met een fysieke of mentale beperking of handicap in Boechout en Mortsel

De woonmaatschappij Thuisrand wordt belast met de uitvoering van het toewijzingsreglement. Het reglement treedt in werking op 1 januari 2024.

Advies

Keurt het ontwerp toewijzingsreglement voorgesteld door de werkgroep toewijzingsraad goed.

Juridische grond

Vlaamse Codex Wonen van 2021, artikels 6.12 tot en met 6.14.

Besluit van de Vlaamse regering tot uitvoering van de Vlaamse Codex Wonen van 2021, meer bepaald artikels 6.22 tot en met 6.28.

Financiële gevolgen

Er zijn geen financiële gevolgen.

Stemming

Eenparig

BESLUIT

Artikel 1

De gemeenteraad geeft haar goedkeuring aan het ontwerp van toewijzingsreglement zoals voorgelegd door de werkgroep toewijzingsraad van woonmaatschappij Thuisrand.

Artikel 2

De gemeenteraad neemt kennis van de genomen beslissingen door woonmaatschappij Thuisrand met betrekking tot de versnelde toewijzingen (pijler 2).